ÂGĀ MÎREK

XVI. yüzyılda yaşayan tasvir sanatçısı.

Müellif:

İsfahan seyyidlerindendir ve Behzâd’ın talebesidir. Tebriz Sarayı’nda Şah Tahmasb’ın (1524-1576) nakışhânesinde çalıştı ve şahın dostluğunu kazandı. Tarrahlık ve ressamlıkta, yani mürekkeple resim yapmada büyük ün sahibi idi. Dost Muhammed, Mîr Musavvir ile beraber “Câmhâne” adıyla da anılan Behrâm Mirza Sarayı’nın duvar resimlerini yaptıklarını belirtir. Sâm Mirza ise onun 951’de (1544) Şah Tahmasb nakışhânesinde çalışan sanatkârların reisi olduğunu söyler. Kādî Ahmed de, Tebriz Sarayı’nda ordu teçhizatını temin etmekle görevli bir memur olduğunu yazmaktadır. Osmanlı sarayında çalışan ressam Şahkulu’nun ve Tebrizli Sultan Muhammed’in hocası olduğu kaynaklarda belirtilmektedir.

İmzasını taşıyan en tanınmış minyatürleri, Londra British Library’de bulunan ve Tahmasb Nizâmîsi olarak tanınan bir “Nizâmî Hamsesi”nde yer alır. “Houghton Şehnâmesi”nde de imzalı tasvirleri vardır.


BİBLİYOGRAFYA

Kādî Ahmed [Kummî], Calligraphers and Painters (trc. V. Minorsky), Washington 1959, s. 185.

, s. 64, 65.

Şemiş Şerik Emin, Ferheng-i Iṣṭılâḥât-ı Dîvân-ı Devrân-ı Moġūl, Tahran 1357 hş., s. 255.

M. B. Dickson – S. C. Welch, The Houghton Shahnameh, Cambridge 1981, I, 95-117.

P. P. Soucek, “Āqā Mīrak”, , II, 177-178.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1988 yılında İstanbul’da basılan 1. cildinde, 447 numaralı sayfada yer almıştır.