BALIKLI TEKKESİ

Kütahya’da XV. yüzyılda kurulan bir tekke.

Müellif:

Aynı adı taşıyan mahalledeki Balıklı (Rüstempaşa) Hamamı’nın güneyinde, üzeri kapatılmış olan Kapan deresinin doğusunda bulunan tekke harap haldedir. XIV. yüzyıl sonu ile XV. yüzyıl başlarında yapılmış yan mekânlı zâviyeli tipte olan bu yapı, XVII. yüzyılın ilk çeyreği içinde Halvetî tekkesine dönüşmüştür. 1072’de (1661-62) ölen ve buraya gömülen ilk Halvetî şeyhinden dolayı Muslihuddin Tekkesi adıyla da anılmaktadır. Halvetîliğin Yiğitbaşı koluna mensup olan Şeyh Muslihuddin’in mezar taşı doğudaki hazîrede, tekkenin buraya açılan yan penceresinin önündedir. Bugün bir kısmı yok olan kapı üzerindeki iki satırlık çini kitâbeden, tekkenin 1164’te (1751) Kütahya Valisi Yahyâ Paşa tarafından ihya edildiği anlaşılmaktadır. İçte de bu döneme ait çiniler vardır.

Kâgir olan kubbeli yan mekânlı bölümün kuzeydoğusunda ahşap meşrutası, havuzlu sakfı ve kahve ocağı ile ilgi çekici özelliklere sahip olan bu yapı son yıllarda elden geçirilmişse de kubbesi çok çirkin biçimde sıvanmış, ahşap kısımlar da daha sonra yıkılıp yanmıştır. Basık bir giriş tonozu ve üzerinde çilehânesi olan yapının aydınlık fenerli ve kubbeli orta mekânının iki yanında kanat mekânları bulunmaktadır. Bunlardan doğudaki yıkıktır. Uzun tonozlu ve mihraplı mescid bölümü daha iyi durumda olan yapı, Kütahya’da korunması gereken erken devir örneklerinden biridir.


BİBLİYOGRAFYA

Uzunçarşılı, Kütahya Şehri, İstanbul 1932, s. 124.

Kütahya İmar Komisyonu Raporu, Ankara 1960, s. 34.

Ara Altun, “Kütahya’da Balıklı Tekkesi Üzerine Notlar”, , sy. 9 (1978), s. 1-20.

a.mlf., “Kütahya’nın Türk Devri Mimarisi, Bir Deneme”, Kütahya: Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılına Armağan, İstanbul 1981-82, s. 341-347.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1992 yılında İstanbul’da basılan 5. cildinde, 17 numaralı sayfada yer almıştır.