British Museum Turkî Ms 23’te kayıtlı Çağatayca Şâhî divanındaki Gazeller (vr. 1b-10b; Transkripsiyon, Çeviri, Sözlük)

Tez KünyeDurumu
British Museum Turkî Ms 23’te kayıtlı Çağatayca Şâhî divanındaki Gazeller (vr. 1b-10b; Transkripsiyon, Çeviri, Sözlük) / Poems in the Chaghatai divan of Şâhî that registered as Turkî Ms 23 in British Museum (leaves 1b-10b)
Yazar:SEMA BAL
Danışman: PROF. DR. AYŞEGÜL SERTKAYA
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı / Eski Türk Dili Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:Divan edebiyatı = Divan literature ; Divan şiiri = Court poem ; Divanlar = Divans ; Eski Türkçe = Old Turkish ; Mesud Mirza = Mesud Mirza ; Çağatayca = Chagatay language ; Şairler = Poets
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
270 s.
Şâhî, 15. yüzyıl Klâsik Çağatay Türkçesi döneminde divan tertip etmiş bir şairdir. Şâhî’nin Çağatayca divanı, 1966 yılında Janos Eckmann tarafından Londra’da India Office kitaplığında bulunmuş ve bir yazıyla tanıtılmıştır. Şâhî, bir süre hükümdarlık yapmış fakat adı pek duyulmamış bir Timur Devleti şehzadesi olan Mes’ud Mîrzâ’dır. Mes’ud Mîrzâ’nın Arifî mahlasıyla yazdığı Farsça divanının nerede olduğu bilinmemektedir. Çağatayca divanındaki şiirlerin yegâne konusu aşktır. Tasavvufi nitelik taşımayan bu şiirlerini çeşitli vezinlerle yazmıştır. Bu çalışmada, Çağatayca divanın India Office Kitaplığında Turki MS 23 numarayla kayıtlı olan nüshası esas alınmıştır. Çağatay Türkçesine genel bir bakışın ardından, Şâhî’nin hayatı ve şairliği ile ilgili bilgi verilmiş, kısa bir dil incelemesi, divanın 1b-10b arası bölümünde yer alan gazellerin transkripsiyonlu metni, Türkiye Türkçesine çevirisi, sözlüklü dizini hazırlanmış, son olarak da tıpkıbasımı eklenmiştir. Çalışmamızda, pek bilinmeyen Çağatayca Şâhî divanının Türk Dili ve Edebiyatı sahasına kazandırılmasına katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Anahtar kelimeler: Şâhî, Dîvan, Şâhî Dîvânı, Mesud Mîrzâ, Çağatayca, Eski Türk Dili.
Şâhî is a poet, who composed divans in 15th Century Classical Chagatai Turkish period. Chagatai divan of Şâhî was discovered in London, India Office Library in 1966 and introduced with an article by Janos Eckmann. Even though he ruled the country for a while, Şâhî is a little known Timurid prince called Mes’ud Mirza. Persian divan of Mes’ud Mîrzâ which was written with Arifî pen name is undiscovered. In his Chaghatai divan, only subject of his poems is love. He wrote these non-sufistic poems, with a variety of prosodies. In this study, Chaghatai divan’s manuscript copy, which is registered under the number of Turki MS 23 in the India Office Library, has taken as a basis. After a general survey on Chagatai Turkish, information about Şâhî’s biography and poesy is given; a short linguistic analysis, transcription, translation to the Turkey Turkish and vocabulary index of the poems that take place in the 1b-10b part of the divan are prepared, finally facsimile of the text is added. The aim of this study is to bring Chaghatai divan of Şâhî to the attention of Turkish Language and Literature field. Key words: Şâhî, Dîvan, Chagatai Dîvân of Şâhî, Mesud Mîrzâ, Chagatai, Old Turkic Language.

Download: Click here