| Tez Künye | Durumu | ||
| Safvet Nezîhî’nin “Teehhül Âleminde” romanının transkripsiyonu ve dil incelemesi / Transcription and linguistic analysis of Safvet Nezîhî’s novel “Teehhül Âleminde” Yazar:MEHMET EVREN Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN TÜRK Yer Bilgisi: Harran Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin: | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2022 173 s. | ||
| XIX. yüzyılın sonlarına doğru Türk romanının Batılı anlamda gelişmesinde Servetifünun edebiyatı sanatçılarının yanı sıra bu dönemde bu edebiyat topluluğuna girmeyen bazı önemli yazarların da önemli katkılarının olduğu bilinen bir gerçektir. Bu yazarlardan biri de Servetifünun edebiyatının geliştiği dönemlerde bazı gazete ve dergilerde roman, hikâye ve makaleleri yayımlanmış olan Safvet Nezîhî’dir. Yazar, zaman zaman Servetifünun edebiyatı etkisinde kalarak eserlerini kaleme almıştır fakat belirli bir çizgide devam edemediğinden bu edebî topluluk arasına girememiştir. Düzensiz bir hayat yaşaması ve uzun yıllar akıl hastanesinde yatmasından dolayı edebiyat dünyasında çabuk unutulmuştur. Bu çalışmanın konusunu Türk edebiyatında Servetifünun Dönemi bağımsız popülist roman ve hikâye yazarlarından olan Safvet Nezîhî’nin (1871-1939) Teehhül Âleminde romanı oluşturmaktadır. Roman; kadın-erkek ilişkilerinin, yasak aşkın ve yaş itibariyle birbirinin dengi olmayan kişiler arasındaki sadece maddeye dayalı evliliğin ortaya çıkardığı huzursuzluğun ve mutsuzluğun anlatıldığı bir eserdir. Eser, İkdam gazetesinde tefrika edilmiş ve daha sonra 1901 yılında Dersaâdet-İkdâm Matbaasında kitap hâlinde basılmıştır. 691 sayfa olan eserin her sayfasında 16 satır bulunur ve eser, üç kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısım Ana ile Kızlar başlığı ile 10 bölümden, ikinci kısım Hürrem Şadan Bey başlığı ile 5 bölümden, üçüncü kısım ise Tezâhür-i Hakîkat başlığı ile 4 bölümden oluşmaktadır. Matbû olan eserde, Arapça, Farsça sözcüklerin ve tamlamaların yoğun olduğu bir dil kullanılmıştır. Osmanlı Türkçesi ile yazılmış olan eser, harekesiz yazılmıştır. Eserin dili, Yenileşme Dönemi Osmanlı Türkçesi özellikleri göstermektedir. Bu çalışmada “Teehhül Âleminde” isimli romanın ilk 120 sayfasının transkripsiyonu ve dil özelliklerinin incelemesi yapılmıştır. “Dil İncelemesi” bölümünde kaynak eserin; imla, ses ve şekil bilgisi özellikleri incelenmiştir. Eserde yabancı kökenli kelimeler ve tamlamalar yoğun olarak kullanılmıştır. Bu kelimelerin ve tamlamaların anlamları metin içerisindeki bağlamından hareketle verilerek ve kelimelerin kökenleri belirtilerek seçki bir “Sözlük” bölümü oluşturulmuştur. “Özel Adlar Dizini” bölümü de eserin ilk 120 sayfası baz alınarak oluşturulmuştur. Çalışmanın sonuna ise eserin tıpkıbasımı eklenmiştir. | |||
| XIX. It is a well-known fact that besides the artists of Servetifünun literature, some important writers who were not included in this literature community had important contributions to the development of the Turkish novel in the Western sense towards the end of the century. One of these writers is Safvet Nezîhî, whose novels, stories and articles were published in some newspapers and magazines during the period when Servetifünun literature developed. The author wrote his works from time to time under the influence of Servetifünun literature, but he could not enter this literary community because he could not continue in a certain line. He was quickly forgotten in the world of literature because he lived an irregular life and spent many years in a mental hospital. The subject of this study is the novel Teehhül Âleminde by Safvet Nezîhî (1871-1939), one of the independent populist novel and story writers of the Servetifünun Period in Turkish literature. Novel; It is a work that describes the uneasiness and unhappiness caused by male-female relations, forbidden love, and marriage based only on substance between people who are not equal in age. The work was serialized in the İkdam newspaper and later published as a book in the Dersaâdet-İkdâm Printing House in 1901. The work, which has 691 pages, has 16 lines on each page and the work consists of three parts. The first part consists of 10 chapters with the title of Mother and Girls, the second part consists of 5 chapters with the title of Hürrem Şadan Bey, and the third part consists of 4 chapters with the title of Tezâhür-i Hakîkat. In the printed work, a language with intense Arabic and Persian words and phrases has been used. The work, which was written in Ottoman Turkish, was written without a vowel. The language of the work shows the characteristics of Ottoman Turkish of the Modernization Period. In this study, the transcription and linguistic features of the first 120 pages of the novel named “Teehhül Âleminde” were examined. In the “Language Analysis” section of the source work; Spelling, phonetic and morphological features were examined. Foreign origin words and phrases are used extensively in the work. A “Dictionary” section was created by giving the meanings of these words and phrases based on their context in the text and by specifying the origins of the words. The “Proper Names Index” section was created based on the first 120 pages of the work. At the end of the study, a facsimile of the work has been added. | |||