Türk edebiyatında mesnevilerde mesnevi dışı nazım şekilleri (1400-1450)

Tez KünyeDurumu
Türk edebiyatında mesnevilerde mesnevi dışı nazım şekilleri (1400-1450) / Other poetic forms in Turkish mathnawis (1400-1450)
Yazar:ADEM KEBAPÇI
Danışman: PROF. DR. KEMAL YAVUZ
Yer Bilgisi: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı / Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:15. yüzyıl = 15. century ; Gazeller = Ghazals ; Kaside = Eagle ; Klasik edebiyat = Classical literature ; Mesnevi = Mathnawi ; Nazım şekilleri = Characters ; Türk edebiyatı = Turkish literature ; Şiir = Poem
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
1156 s.
Bu çalışmamızda, 1400-1450 yılları arasında Türk edebiyatında kaleme alınan Türkçe mesnevileri, muhtevalarındaki mesnevi dışı nazım şekilleri açısından inceledik. Çalıştığımız dönemde yazılan 61 mesnevinin 23’ünde mesnevi nazım şekli dışında farklı şiirler bulunduğunu tespit ettik. Şiirleri, beyitlerden meydana gelen kaside, gazel ve nazım, kıt’a; bentlerden meydana gelen rubâ’î, tuyuğ, terkîb-bend, tercî-bend şeklinde sıraladık. Nazım şekillerini kendi içinde konularına göre ayrıca tasnif edip kronolojik olarak önce yazılan eserden başlayarak çalışmamızı şekillendirdik. Şiirlerin mesnevilerdeki işlevlerinin anlaşılabilmesi için mesnevileri tanıtıp konularının özetlerini verdik. Ayrıca, şiirlerin eserde kimin dilinden söylendiğini belirtip kısaca anlamlarına değindik. Çalışmamızın son bölümünde elde ettiğimiz verileri tablolar eşliğinde ortaya koyup benzer konularda yazılan mesnevi gruplarındaki şiirlerin sayısal verilerini karşılaştırdık. Bizim çalışmamızla aynı amaçla hazırlanan ve XV. yüzyıla kadar yazılan mesnevileri inceleyen tezle bizim tezimizin verilerini karşılaştırıp değerlendirdik. Çalışmamızın sonuç bölümünde araştırma amacımıza uygun sonuçları ortaya kayduk.
We examined in this study, Turkish mathnawis written in Turkish literature between 1400 and 1450 in terms of different forms of poetry in their content. In 23 of the 61 books written during our study, we found that there were different poems other than mathnawi. We have listed the poems as kaside, ghazal and nazim, kit’a which consist of couplets; ruba’i, tuyug, terkib-bend, terci-bend consisting of bent. We also sorted the types of poems according to their subjects in themselves and shaped our work, starting with the mathnawi written chronologically first. In order to understand the functions of poems in mathnawis, we introduced mathnawis and gave summaries of their subjects. In addition, we mentioned who the poems were sung by in the book and wrote the meaning of the poems briefly. In the last part of our study, we presented the data we obtained accompanied by tables and compared the numerical data of poems in mathnawis written on similar topics. Prepared for the same purpose as our study and 15. we compared and evaluated the data of our thesis with the thesis that examined the mathnawis written up to the century. In the results section of our study, we have revealed results that are appropriate to our research goal.

Download: Click here