| Tez Künye | Durumu | ||
| Ortaçağ Anadolusu’nda Denizli ile Konya arasındaki askeri yol güzergâhları (xıı. yüzyıl) / Routes of military road between Denizli and Konya in Anatolia of medieval (xii. century) Yazar:FATİH DEMİR Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH BAKIR Yer Bilgisi: Süleyman Demirel Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:12. yüzyıl = 12. century ; Anadolu = Anatolia ; Anadolu Selçukluları = Anatolian Seljuks ; Bizans İmparatorluğu = Byzantine Empire ; Denizli = Denizli ; Haçlı Seferleri III = Crusades III ; Konya = Konya ; Tarihi coğrafya = Historical geography ; Yollar = Roads | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2018 289 s. | ||
| Bu çalışma, XII. yüzyılda Denizli-Konya arasındaki askeri yol güzergâhları ve söz konusu bölgenin tarihi coğrafyası hakkında bilgiler sunmaktadır. Buna göre, öncelikle eskiçağda bölgeden geçen yollar ele alınmış, daha sonra ortaçağ kısmın da Bizans’ın Türkiye Selçukluları üzerine düzenlemiş olduğu askeri seferler ve III. Haçlı Seferi esnasında Alman Haçlı ordusunun kullanmış olduğu yollar incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışmada ilk olarak kronolojik sıraya uygun düşmesi açısından Pers Kral Yolu ele alınmıştır. Bu safha da öncelikle Herodotos’un Pers Kral Yoluna dair tasvirine değinilmiş, daha sonra da onun verdiği bilgiler tarihi coğrafya bağlamında ele alınarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. İkinci konu olarak Pers Kralı Kserkses’in MÖ 481-80 yıllarında Yunanistan’a düzenlediği sefer konu edinilmiştir. Bu bağlamda Kserkses’in Anadolu’dan geçerken kullandığı yol güzergâhı ele alınarak, sefer boyunca kaynakların dile getirdiği önemli yerleşim yeri ve tarihi coğrafyaya dair incelemelerde bulunulmuştur. Üçüncü konu da Batı Anadolu Satrap’ı olan Pers Prensi Genç Kyros’un, ağabeyi Pers Kralı II. Artakserkses’e karşı isyan edip onu tahtan indirmek için MÖ 401 yılında çıktığı sefer ele alınmıştır. Bu safha da eskiçağ yazarlarının Genç Kyros’un seferi sırasında kullandığı yol güzergâhlarına ve yerleşim yerlerine dair verdiği bilgiler irdelenerek değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Dördüncü konu olarak Büyük İskender’in MÖ 334 senesinde Persler üzerine çıktığı Doğu Seferine değinilerek, İskender’in Anadolu’dan geçerken kullandığı yollar incelenmiştir. Beşinci konu da Roma Konsülü Manlius Vulso’nun Orta Anadolu’da yaşayan Galatlar (Keltler) üzerine MÖ 189 yılında düzenlemiş olduğu sefer hakkında bilgiler verilmiştir. Bu konuda Vulso’nun Anadolu’da izlediği yollar ve tarihi coğrafya ele alınmıştır. Beşinci ve eskiçağa dair son konu ise bir Roma dönemi haritası olan Peutinger Haritası ve Roma mil taşları ışığında Denizli-Konya arasındaki bölgede yer alan Roma yolları ve bağlantıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Daha sonraki bölümde ise ilk olarak I. Haçlı Seferi sonrasında Bizans’ın 1097 yılında Komutan İoannes Dukas’ın şahsında Batı Anadolu ve Göller Yöresini geri almak için düzenlediği sefere değinilerek bölgedeki yol sistemleri ve tarihi coğrafya ele alınmıştır. İkinci konu olarak İmparator İoannes Komnenos’un 1119 senesinde Denizli ve Uluborlu’ya düzenlediği seferler hakkında bilgi verilerek, İoannes’in bu seferler esnasında kullandığı yollar incelenmeye tabi tutulmuştur. Üçüncü konu da İoannes Komnenos’un İkinci Suriye Seferi öncesinde 1141-42 yıllarında Göller Yöresine düzenlediği seferden söz edilerek, sefer de kullanılan yollar ve bölgenin tarihi coğrafyası dair tespitlerde bulunulmuştur. Dördüncü konu olarak İmparator Manuel Komnenos’un 1146 yılında Konya’ya düzenlediği sefere ve bu sefer sonucunda bölgeden geri çekilirken kullandığı yol güzergâhı ve bölgenin tarihi coğrafyası incelemeye tabi tutulmuştur. Beşinci konu da Manuel Komnenos’un 1158 ve 1159 yıllarında Göller Yöresine düzenlediği sefer ele alınarak kullanılan yol güzergâhlarına değinilmiştir. Altıncı konu olarak Manuel Komnenos’un 1176 yılında Konya’ya yeni bir sefer düzenlemesi ve Myriokephalon Savaşı neticesinde yenilerek geri çekilmesi hakkında bilgi verilmiştir. Bu safhada da Manuel’in sefer boyunca kullanmış olduğu yol güzergâhı ve kaynakların sözünü ettiği tarihi coğrafyaya dair incelemelerde bulunulmuştur. Yedinci ve ortaçağa dair son konu ise III. Haçlı Seferi esnasında 1190 yılında Alman İmparatoru Friedrich Barbarossa’nın düzenlemiş olduğu sefer bu bölümde ele alınmıştır. Bu aşamada da Barbarossa’nın Anadolu’da izlediği yollar ve tarihi coğrafya ele alınmıştır. Sonuç olarak eskiçağ ve ortaçağ tarihinin kaynakları incelenerek Denizli-Konya arasındaki askeri yollar ve bölgenin tarihi coğrafyası tespit edilmeye çalışılmıştır. Böylece çağdaş kaynaklarda detaylandırılmadan anlatılan söz konusu bölgedeki ortaçağ yol sistemi gözler önüne serilmeye çalışılmıştır. | |||
| In this study, XII. century, provides information about the military route between Denizli and Konya and the historical geography of the region. Accordingly, the first dealt with the roads passing through the area in history of antiquity and later in the medieval part are subjected to examination of the Byzantines’ military campaign which was held on the Turkey Seljuks and roads which was used by the German Crusades during the Third Crusades. In the study, the Persian King Road was first considered in terms of chronological order. In this phase, firstly Herodotus’s depiction of Persian King’s Road was mentioned and then the information given by him was evaluated in the context of historical geography. The second subject was the Persian King Kserkses’ expedition to Greece in 481-80 BC. In this context, the route used by Kserkses to pass through Anatolia was taken into consideration, and important expeditions and historical geography were examined. The third issue was discussed in the period of 401 BC when the Persian Prince Young Kyros, who was the Satrap of Western Anatolia, rebelled against his brother Persian King Artakserkses II. In this phase, the information given by the writers of antiquity about the road routes and settlements that were used during the expedition of Young Kyros were evaluated. As the fourth subject, Alexander the Great’s 334 BC in the Eastern Expedition on the Persians was mentioned and the roads Alexander used to pass through Anatolia were examined. In the fifth issue, information was given about the expedition organized by Manlius Vulso, Roman Consul in BC 189, on Galatians (Celts) living in Central Anatolia. In this regard, the paths and historical geography of Vulso in Anatolia were discussed. The fifth and last issue the antiquity was the Roman maps of Peutinger, a Roman period map, and the Roman roads and connections in the area between Denizli and Konya in the context of the Roman milestones. In the next section, first of the First Crusade, the Byzantine period in 1097 commanded by the Commander Ioannes Dukas to take back the Western Anatolia and the Lakes Region, the road systems and historical geography in the region were discussed. The second issue of the Emperor Ioannes Komnenos, 1119 in Denizli and Uluborlu was given information about the expeditions, the roads used by Ioannes during these expeditions were examined. The third issue was mentioned before the Second Syrian Expedition of Ioannes Komnenos in the years of 1141-42. The fourth subject was the exploration of the Emperor Manuel Komnenos to Konya in 1146 and the route he used during his retreat from the region and the historical geography of the region. In the fifth issue, the route of Manuel Komnenos, which was used in 1158 and 1159, was discussed and the route routes were used. The sixth issue was the introduction of Manuel Komnenos, a new expedition to Konya in 1176, and his defeat and retreat as a result of the Battle of Myriokephalon. At this stage, the investigations were made on the historical geography mentioned by Manuel and the route he used during the voyage. The last subject of the seventh and middle ages was discussed in this chapter by the German Emperor Friedrich Barbarossa during the Third Crusade in 1190. At this stage, the roads and historical geography of Barbarossa in Anatolia were discussed. As a result, the sources of ancient and medieval history were examined and the military routes between Denizli and Konya and the historical geography of the region were tried to be determined. Thus, it was tried to reveal the medieval road system in the mentioned region without detailing in contemporary sources. | |||