| Tez Künye | Durumu | ||
| Türk-ABD ilişkilerinde washington büyükelçileri (1927-1960) / Washington ambassadors in Turkish-US relations (1927-1960) Yazar:BURCU KAYA Danışman: PROF. DR. SÜLEYMAN BEYOĞLU Yer Bilgisi: Yeditepe Üniversitesi / Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü / Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin: | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2023 216 s. | ||
| Bu tez ,1927 -1960 yılları arasında Washington’a gönderilmiş olan Türk Büyükelçilerinin Türkiye-ABD ilişkilerinde üstlendiği rollerini konu edinmektedir.Washington’da bu tarihler aralığında biri maslahatgüzar olmak üzere toplam sekiz Türk diplomatı görev yapmıştır. Washington yönetimi ise Türkiye’ye toplam on Büyükelçi göndermiştir.Türkiye’nin ilk Washington Büyükelçisi olan Ahmet Muhtar Bey’in Washington’a gidişi çok olaylı olmuş hatta Muhtar Bey ilk Amerikan Büyükelçisi olan Joseph Grew’den daha sonra Washington’a gitmek zorunda kalmıştır.Muhtar Bey’i Washington’a istemeyenler gazete ,dergi ve diğer yollarla yaptıkları kara propagandalarla Türkiye’yi ve özellikle Mustafa Kemal Atatürk’ü doğrudan hedef almışlardır. Gerek Washington yönetiminin gereksede Türk hükümetinin çabaları sonucu Muhtar Bey Washington’a gidebilmiş ve yedi yıl sürecek olan Büyükelçilik görevine başlamıştır. Muhtar Bey’den sonra Büyükelçi olan Mehmet Münir Ertegün ,1927-1960 yılları arasında Washington’da en uzun süre görev yapan Büyükelçi olmuştur.Onun Büyükelçiliğinde İkinci Dünya Savaşı yaşanmıştır.Ertegün,İkinci Dünya Harbinde tarafsız kalan Türkiye’nin politikalarının Washington’daki temsilcisi olmuştur.Ertegün,Washington’da görev yaptığı süre içinde Amerikalıların en sevdiği Türk Büyükelçisi olmayı başarmıştır.1944’de vefat ettikten sonra mezarı 1946’da Missouri zırhlısı ile Türkiye’ye getirilmiştir.Ertegün’ün vefatından sonra yerine maslahatgüzar olarak Orhan Halit Erol bakmıştır.Erol,kendisine verilen yetki ile 1945’in Şubatında Birleşmiş Milletler Bildirisini Türkiye adına imzalamıştır. Bu bildiri ,Birleşmiş Milletler Teşkilatınınn bir nevi temeli sayılmaktadır.Erol’dan sonra Washington Büyükelçiliğine Mart 1945’de Hüseyin Ragıp Baydur getirilmiştir.Türk diplomasisinin en yetkin isimlerinden olan Baydur Washington Büyükelçiliği sırasında Türkiye’nin dış meseleleriyle ilgili konularda oldukça önemli roller oynamıştır.Birleşmiş Milletler Antlaşmasını Türkiye adına imzalayan isimlerden biri Hüseyin Ragıp Bey’dir. Baydur’dan sonra Washington Büyükelçiliğine 1948’de Feridun Cemal Erkin atanmıştır. Erkin’in Büyükelçiliği dönemindeki en önemli olaylardan biri de Kore Savaşıdır.Erkin, Türkiye’nin Kore Savaşı ile ilgili kararlarının kendisine düşen kısımlarını ustalıkla halletmiştir. Erkin’den sonra Washington Büyükelçiliğine 1955’de Ali Haydar Görk atanmıştır.Onun döneminde ABD ile bazı antlaşmalar imzalanmış ve bu antlaşmalardan bazılarına Türkiye adına Büyükelçi Görk imzalamıştır.Görk’ten sonra Washington Büyükelçiliğine 1957’de Suat Hayri Ürgüplü atanmıştır.Ürgüplü’de tıpkı Ali Haydar Bey gibi Türkiye ile ABD arasındaki bazı antlaşmaları Türkiye adına imzalamıştır.Ürgüplü’nün Büyükelçiliği 1960’da sona ermiş yerine Melih Esenbel atanmıştır.Melih Bey’in Büyükelçiliği 27 Mayıs 1960’da Türkiye’de meydana gelen İhtilal sebebiyle aynı yıl içinde sona ermiş ve kendisi Türkiye’ye çağrılmıştır. Anahtar Kelimeler : Türkiye , ABD , Ankara, Washington , Washington Türk Büyükelçileri, Ahmet Muhtar Mollaoğlu, Mehmet Münir Ertegün, Orhan Halit Erol, Hüseyin Ragıp Baydur, Feridun Cemal Erkin, Ali Haydar Görk, Suat Hayri Ürgüplü, Melih Rauf Esenbel | |||
| This thesis deals with the roles of the Turkish Ambassadors, who were sent to Washington between 1927 and 1960, in Turkey-US relations.A total of eight Turkish diplomats, one of whom was a charge d’affaires, served in Washington during this period. The USA sent a total of ten Ambassadors.The visit of Ahmet Muhtar Bey,the first Ambassador of Turkey to Washington, to Washington was very eventful, and even Muhtar Bey had to go to Washington after Joseph Grew, the first American Ambassador.Those who did not want Muhtar Bey in Washington directly targeted Turkey and especially Mustafa Kemal Atatürk with their black propaganda through newspapers, magazines and other means. As a result of the efforts of both the Washington administration and the Turkish government, Muhtar Bey was able to go to Washington and started his duty as Ambassador, which would last seven years. Mehmet Münir Ertegün, who became the Ambassador after Muhtar Bey, was the longest-serving Ambassador in Washington between 1927-1960.World War II took place in his embassy.Ertegün became the representative in Washington of the policies of Turkey, which remained neutral in the Second World War. Ertegün managed to become the favorite Turkish Ambassador of the Americans during his time in Washington. After he passed away in 1944, his grave was brought to Turkey by the Missouri battleship in 1946. After Ertegün’s death, Orhan Halit Erol took his place as charge d’affaires.With the authorization given to him, Erol signed the United Nations Declaration on behalf of Turkey in February 1945.This declaration is considered a kind of foundation of the United Nations Organization.After Erol, Hüseyin Ragıp Baydur was brought to the Washington Embassy in March 1945.One of the most competent names of Turkish diplomacy, Baydur played a very important role in matters related to Turkey’s foreign affairs during his Washington Embassy.One of the names who signed the United Nations Treaty on behalf of Turkey is Hüseyin Ragıp Bey.After Baydur, Feridun Cemal Erkin was appointed as the Washington Embassy in 1948.One of the most important events during Erkin’s embassy period is the Korean War.Erkin has masterfully handled the parts of Turkey’s decisions regarding the Korean War. After Erkin, Ali Haydar Görk was appointed to the Washington Embassy in 1955.During his reign, some agreements were signed with the United States and some of these agreements were signed by Ambassador Görk on behalf of Turkey.After Görk, Suat Hayri Ürgüplü was appointed to the Washington Embassy in 1957.Just like Ali Haydar Bey, he signed some agreements between Turkey and the USA in Ürgüplü on behalf of Turkey.Ürgüplü’s Embassy ended in 1960 and Melih Esenbel was appointed instead.Melih Bey’s Embassy ended in the same year due to the Revolution that took place in Turkey on May 27,1960, and he was summoned to Turkey. Key Words : Turkey , USA , Ankara, Washington , Washington Turkish Ambassadors, Ahmet Muhtar Mollaoğlu, Mehmet Münir Ertegün, Orhan Halit Erol, Hüseyin Ragıp Baydur, Feridun Cemal Erkin, Ali Haydar Görk, Suat Hayri Ürgüplü, Melih Rauf Esenbel | |||